Wśród wskazówek, jak wieść życie dobre i spełnione, eksponowana jest zazwyczaj ta, by dostrzegać piękno, otaczać się nim i cieszyć. Brzmi ta rada tyle banalnie, ile enigmatycznie. Bo wśród potrzeb człowieka niewiele jest bardziej oczywistych niż potrzeba obcowania z pięknem. Jednocześnie mało jest pojęć mniej oczywistych niż piękno właśnie, zważywszy na odwieczne spory filozofów, artystów i krytyków, a także rozbieżność ludzkich gustów i upodobań.
Na szczęście wiosna wydaje się tą porą roku, gdy uniwersalne, raczej niekwestionowane piękno obficie i prowokująco samo się objawia. Z czysto przyrodniczej przyczyny narasta teraz w człowieku jakaś generalna potrzeba estetyczna. Objawiając się np. radykalnym zamiarem wymiany garderoby. Gwałtownym animuszem remontowym i designerskim. Żądzą kopania, grabienia, sadzenia drzew czy czegokolwiek, co by rosło. Zrywem podróżniczym. Zew wewnętrzny się odzywa, by wychynąć na świat zewnętrzny. Na powietrze, do przyrody, zasmakować świeżości barw, zapachów, dźwięków.
Zamieszczamy zatem na kolejnych stronach tego wydania Sztuki Życia odpowiedź na tę rozmaitość estetycznych zapotrzebowań. Są tu wywiady z osobami, które – jak Stanisław Tym czy Zbigniew Mikołejko – w przyrodzie odnajdują życiowy azyl.
Są opowieści o ludziach, którzy – jak założyciele prywatnych ogrodów botanicznych czy wiślany włóczęga i fotografik Marcin Figurski – z przyrody uczynili tworzywo działalności zgoła artystycznej.
A także artykuły o pięknie wytworzonym przez człowieka dla człowieka: literaturze, muzyce i o zwykłych – wydawałoby się – rzeczach, które dzięki kunsztowi wykonania stają się dziełami sztuki. Czyli o markowych krzesłach, wybitnych winach czy awangardowych sklepach – budowlach, wzniesionych specjalnie po to, by eksponować w nich unikalne ubrania.
Słowem, staramy się podpowiedzieć na kilka sposobów, jak piękno świata lokalizować i oswajać ku radości własnego życia. (Dołożyliśmy, oczywiście, starań, by uczynić to w stosownie pięknej formie).
Idea, by w osobnym wydawnictwie porozmawiać z czytelnikami w sposób mądry, refleksyjny o naszej codzienności, o życiu współczesnym i doczesnym, zrodziła się w zespole tygodnika POLITYKA już przed kilkoma laty. Mniej więcej wtedy, kiedy pamiętnego wywiadu udzielił nam Leszek Kołakowski, filozof – w tym znaczeniu tego słowa, które oznacza nie tyle badacza myśli, ile przede wszystkim mędrca.
Prostota jego rad nie tylko nam zapadła w pamięć; przywołują je nieraz czytelnicy w swojej korespondencji, na tych łamach odwołuje się do nich Piotr Cieplak, reżyser teatralny, słowem: zakorzeniły się one w obiegu myśli. Na czym polega potęga tej lakonicznej recepty na szczęśliwe życie? Pewnie na doborze składników – oczywistych, powszechnie używanych, tyle że skutecznych dopiero w miksturze. Pewnie również na przekorze, bo instrukcja ta każe raczej rezygnować, niż zdobywać, raczej wyzwolić się z potrzeb, niż je zaspokajać, raczej delektować się okruchami, niż – jak to się powiada – czerpać z życia pełnymi garściami.
Jednocześnie nie jest to bynajmniej przepis dla ascety. I nie do ascetów adresujemy niniejszy zestaw artykułów i wywiadów. Liczymy, że znajdzie on czytelników wśród tych, którzy chcą żyć ambitnie: dobrze i mądrze. Nie obrażają się na świat współczesny, bo też jak tu się obrażać za rozmaitość dóbr, wolność ich wyboru, ba, wolność wyboru własnej tożsamości, miejsca i stylu życia.
Wszelako wolność, która jest znakiem szczególnym naszych czasów, pociąga za sobą tęsknotę za roztropnym przewodnikiem, za wzorem. Tym bardziej że podpowiedzi płynące ze zmerkantylizowanej popkultury wydają się kruche, marne, kiczowate. Przenika stamtąd wizja świata jako miejsca zażartej walki o to, by mieć coraz więcej i być coraz bardziej znanym; obraz ludzkiej egzystencji jako nieustającej gry, w której z kimś się ścigamy i kogoś mamy pokonać. Wierzymy, że są wciąż tacy, którzy – kontestując taki program – uparcie poszukują sensu i urody własnego, oryginalnego istnienia. Starają się to odnaleźć również w prozie codziennych czynności, jak jedzenie, mieszkanie czy gromadzenie rzeczy i dóbr. Próbują to swoje własne bytowanie rozumieć i układać, dbać o jego jakość. Im właśnie dedykujemy i ten swoisty testament filozofa, i nasze publicystyczne obserwacje, sugestie, porady, i wymianę myśli z osobami, które – jak można mniemać – sztukę życia posiadły.
